Trên lãnh th�?Việt Nam, hành lang này nằm trên địa phận hai tỉnh Quảng Tr�?và Thừa Thiên – Hu�? qua cửa khẩu Lao Bảo đến cảng Chân Mây. Các cửa khẩu La Lay, Hồng Vân – Kutai, A Đớt – Ta Vàng, Lao Bảo – Dansavan m�?thông với các tỉnh Savanakhet, Salavan, Sekong (Lào) cùng tam giác phát triển Việt Nam – Lào – Campuchia mang lại cho Thừa Thiên Hu�?nhiều lợi th�? nhất là khi s�?thông thương giữa các nước Tiểu vùng Mekong m�?rộng ngày càng tr�?nên năng động.

Thừa Thiên – Hu�?nằm trên trục giao thông chính Bắc – Nam, có cảng biển nước sâu Chân Mây, cảng Thuận An, sân bay Phú Bài, Quốc l�?1A, trục cao tốc Bắc – Nam, tuyến đường sắt xuyên Việt, k�?cận đường hàng hải nội địa và quốc t�? b�?biển dài đã tạo cho tỉnh những lợi th�?v�?kinh t�?biển, v�?s�?liên thông giữa h�?thống cửa khẩu với cảng biển nước sâu trên tuyến hành lang kinh t�?Đông – Tây, m�?rộng giao lưu với các địa phương trong và ngoài nước.

Thừa Thiên – Hu�?�?vào v�?trí trung điểm của c�?nước, nằm giữa Thành ph�?Hà Nội và Thành ph�?H�?Chí Minh là hai trung tâm lớn của hai vùng kinh t�?phát triển nhất nước ta. Cùng với Đà Nẵng, Thừa Thiên Hu�?là tỉnh có v�?th�?quan trọng trong vùng kinh t�?trọng điểm miền Trung, cung cấp nguồn nhân lực được đào tạo, có chất lượng cao; có đầu mối giao thông quan trọng với sân bay, cảng biển và h�?thống đường sắt, đường b�?quốc gia.

Đối với liên kết vùng trong nước, Thừa Thiên – Hu�?ngoài vai trò là đầu mối giao thông quan trọng, còn là nơi cung cấp các dịch v�?chất lượng cao, đặc biệt là y t�? giáo dục đào tạo, du lịch và dịch vụ�?Các di sản v�?văn hóa, tín ngưỡng, kiến trúc đặc trưng của Hu�?mang tầm vóc lớn, đại diện cho một giai đoạn phát triển của dân tộc, có tính đặc trưng riêng so với các quốc gia và các vùng miền khác của c�?nước. Những yếu t�?này định v�?vai trò vùng của Thừa Thiên – Hu�?�?trung tâm, mang tính lịch s�?với các giá tr�?văn hóa và di sản trường tồn đối với dân tộc Việt Nam và c�?th�?giới.

Trong mối liên kết với các tỉnh, thành ph�?lân cận, Thừa Thiên – Hu�?được định hình là đô th�?tổng hợp. Cùng với Đà Nẵng, cảng biển Đà Nẵng s�?hợp thành cụm cảng biển loại I theo quy hoạch tổng th�?phát triển h�?thống cảng biển Việt Nam thời k�?2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Do vậy, có th�?h�?tr�?qua lại cùng phát triển trên cơ s�?lợi th�?v�?luồng hàng hải của mỗi cảng, không gian hậu cảng và kh�?năng tiếp cận với khung giao thông quốc gia khác.

Ngoài ra, Hu�?cùng Đà Nẵng cũng hình thành tuyến du lịch quốc gia và quốc t�?do sản phẩm du lịch b�?sung cho nhau. Đối với Quảng Tr�? Thừa Thiên – Hu�?có liên h�?chặt ch�?qua h�?thống giao thông quốc gia, hành lang Đông – Tây và các liên kết v�?hình thái địa lý của h�?đầm phá ven biển, h�?sinh thái núi trung bình và cao.

Thừa Thiên – Hu�?đóng vai trò trung tâm đào tạo, cung cấp nguồn nhân lực, cung cấp các dịch v�?y t�?và sản phẩm du lịch văn hóa, tín ngưỡng b�?sung cho Quảng Tr�? Ngoài ra, Thừa Thiên – Hu�?có tài nguyên biển, tài nguyên khoáng sản, tài nguyên đất đai, nhân lực có trình đ�?cao… là nguồn lực phát triển quan trọng của vùng.

Phát triển Thừa Thiên – Hu�?thành thành ph�?trực thuộc Trung ương

Xác định ý nghĩa và tầm quan trọng của việc xây dựng, phát triển Thừa Thiên – Hu�?và đô th�?Hu�?v�?nhiều mặt đối với miền Trung, Tây Nguyên và c�?nước, gắn kết với gi�?gìn và tôn vinh các giá tr�?di sản, văn hóa, cảnh quan đặc sắc của Thừa Thiên – Hu�? Ngày 25/5/2009, B�?Chính tr�?cũng đã có Kết luận s�?48-KL/TW v�?xây dựng, phát triển tỉnh Thừa Thiên – Hu�? trong đó nêu rõ: “Xây dựng Thừa Thiên – Hu�?tr�?thành thành ph�?trực thuộc Trung ương trong vài năm tới, là trung tâm của khu vực miền Trung và một trong những trung tâm lớn, đặc sắc của c�?nước v�?văn hoá, du lịch, khoa học – công ngh�? y t�?chuyên sâu và giáo dục – đào tạo đa ngành, đa lĩnh vực, chất lượng cao. Phấn đấu đến năm 2020, Thừa Thiên – Hu�?xứng tầm là trung tâm đô th�?cấp quốc gia, khu vực và quốc t�? một trong những trung tâm kinh t�? văn hoá, khoa học – công ngh�? y t�? đào tạo lớn của c�?nước và khu vực các nước Đông Nam châu Á�?

Tiếp đến, B�?Chính tr�?đã ban hành Ngh�?quyết 54-NQ/TW ngày 10/12/2019 v�?xây dựng và phát triển tỉnh Thừa Thiên – Hu�?đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, trong đó có mục tiêu đến năm 2025 Thừa Thiên – Hu�?tr�?thành thành ph�?trực thuộc Trung ương trên nền tảng bảo tồn, phát huy giá tr�?di sản c�?đô và bản sắc văn hóa Hu�? với đặc trưng văn hóa, di sản, sinh thái, cảnh quan, thân thiện môi trường và thông minh.

Kết luận s�?48-KL/TW và Ngh�?quyết 54-NQ/TW của B�?Chính tr�?đã m�?ra nhiều cơ hội to lớn và tạo điều kiện rất thuận lợi đ�?đẩy nhanh s�?nghiệp phát triển kinh t�?– xã hội, tạo ra th�?và lực mới đ�?củng c�?vững chắc v�?th�?của địa phương trong bối cảnh phát triển nhanh của đất nước, phấn đấu sớm đưa tỉnh Thừa Thiên – Hu�?tr�?thành thành ph�?trực thuộc Trung ương.

Triển khai thực hiện các Kết luận, Ngh�?quyết nêu trên của B�?Chính tr�? các cấp các ngành đã ban hành nhiều chương trình, k�?hoạch như: Th�?tướng Chính ph�?đã ra Thông báo s�?980/TTg-CP ngày 19/6/2009 v�?t�?chức triển khai Kết luận của B�?Chính tr�? Quyết định s�?86/2009/QĐ-TTg ngày 17/6/2009 phê duyệt quy hoạch tổng th�?phát triển kinh t�?– xã hội tỉnh Thừa Thiên – Hu�?đến năm 2020, Quyết định s�?1745/QĐ-TTg ngày 15/5/2023 phê duyệt quy hoạch tỉnh Thừa Thiên – Hu�?thời k�?2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, Ngh�?quyết 38/2021/QH15 ngày 13/11/2021 của Quốc hội v�?thí điểm một s�?cơ ch�? chính sách đặc thù đối với tỉnh Thừa Thiên – Hu�?#8230;; Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân tỉnh Thừa Thiên – Hu�?đã ban hành các Ngh�?quyết, Quyết định và Chương trình, K�?hoạch đ�?đầu tư xây dựng Thừa Thiên – Hu�?đạt được các tiêu chuẩn của thành ph�?trực thuộc Trung ương, như: K�?hoạch 136-KH/TU ngày 3/1/2020 của Ban Thường v�?Tỉnh ủy quán triệt, tuyên truyền, t�?chức thực hiện Ngh�?quyết 54-NQ/TW; Tỉnh ủy ban hành Chương trình hành động 69-CTr/TU thực hiện Ngh�?quyết 54-NQ/TW, Chương trình hành động thực hiện Ngh�?quyết 38/2021/QH15 và các Ngh�?quyết chuyên đ�?v�?xây dựng tỉnh tr�?thành trung tâm y t�? giáo dục – đào tạo; văn hóa – du lịch, khoa học – công ngh�? chuyển đổi s�? giảm nghèo bền vững; xây dựng, phát triển huyện Phong Điền thành th�?xã. Các yêu cầu, nhiệm v�?v�?phát triển kinh t�?– xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, xây dựng h�?thống chính tr�?#8230; cũng được tập trung lãnh đạo, ch�?đạo đ�?triển khai thực hiện trong toàn tỉnh.

Thực hiện định hướng quy hoạch tổng th�?phát triển đô th�?Việt Nam đến năm 2030 và K�?hoạch phân loại đô th�?toàn quốc giai đoạn 2021-2030 của Quyết định 241/QĐ-TTg, việc m�?rộng không gian đô th�?và thành lập các quận, phường thuộc khu vực nội thành là s�?phản ánh đầy đ�?v�?th�? thực tiễn phát triển của Thừa Thiên – Hu�?trong xu th�?hội nhập; Phù hợp với các định hướng, ch�?trương lớn của Đảng, Chính ph�? Đồng thời, đây là định hướng hết sức cần thiết nhằm tạo ra những cơ hội mới đ�?tiếp tục phát triển đô th�?theo hướng bền vững trên cơ s�?th�?mạnh đặc trưng của mình, theo mô hình đô th�?“di sản, sinh thái, cảnh quan, thân thiện với môi trường�?

Trong những năm qua, tỉnh Thừa Thiên – Hu�?đã thực hiện các chiến lược phát triển chung của quốc gia cũng như các định hướng phát triển của vùng kinh t�?trọng điểm miền Trung và khẳng định được v�?th�? vai trò là cực phát triển quan trọng của vùng kinh t�?trọng điểm miền Trung. Đ�?đảm bảo phát triển đô th�?hợp lý bền vững cần có định hướng, k�?hoạch phát triển h�?thống đô th�?phù hợp với chương trình phát triển chung của h�?thống đô th�?trong vùng và c�?nước phù hợp theo định hướng Quy hoạch Thừa Thiên – Hu�?thời k�?2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Quy hoạch chung đô th�?Thừa Thiên – Hu�?đến năm 2045, tầm nhìn 2065 đã được phê duyệt.

Ngày 26/01/2024, Th�?tướng Chính ph�?ban hành Quyết định s�?108/QĐ-TTg phê duyệt Quy hoạch chung đô th�?Thừa Thiên – Hu�?đến năm 2045, tầm nhìn 2065. Trong đó, đã định hướng như sau:

V�?mục tiêu quy hoạch: Đến năm 2025, Thừa Thiên – Hu�?tr�?thành đô th�?trực thuộc Trung ương trên nền tảng bảo tồn, phát huy giá tr�?di sản c�?đô và bản sắc văn hóa Hu�? với đặc trưng văn hóa, di sản, sinh thái, cảnh quan, thân thiện môi trường và thông minh.

Đến năm 2030, Thừa Thiên – Hu�?là thành ph�?trực thuộc Trung ương, đô th�?di sản đặc trưng của Việt Nam, một trong những trung tâm lớn, đặc sắc của khu vực Đông Nam Á v�?văn hóa, du lịch và y t�?chuyên sâu; một trong những trung tâm lớn của c�?nước v�?khoa học và công ngh�? giáo dục và đào tạo đa ngành, đa lĩnh vực, chất lượng cao; quốc phòng, an ninh được bảo đảm vững chắc; đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân đạt mức cao.

Đến năm 2045, Thừa Thiên – Hu�?là thành ph�?trực thuộc Trung ương với đặc trưng văn hóa, di sản, sinh thái, bản sắc Hu�? thông minh, hướng biển, thích ứng và bền vững; là đô th�?lớn thuộc nhóm có trình đ�?phát triển kinh t�?�?mức cao của c�?nước; thành ph�?Festival, trung tâm văn hóa – du lịch, giáo dục, khoa học công ngh�?và y t�?chuyên sâu của c�?nước và châu Á; là điểm đến an toàn, thân thiện, hạnh phúc.

V�?d�?kiến hành chính đô th�? T�?nay đến năm 2025, xây dựng Thừa Thiên – Hu�?tr�?thành thành ph�?trực thuộc Trung ương với 09 đơn v�?hành chính cấp huyện gồm 02 quận (trong đó thành ph�?Hu�?hiện hữu chia thành quận phía Bắc sông Hương và quận phía Nam sông Hương), 03 th�?xã (th�?xã Hương Thủy hiện hữu, th�?xã Hương Trà hiện hữu và th�?xã Phong Điền thành lập mới) và 04 huyện (Phú Vang, Quảng Điền, A Lưới và d�?kiến sáp nhập huyện Phú Lộc với huyện Nam Đông). Trong đó th�?xã Phong Điền, th�?xã Hương Thủy, th�?xã Hương Trà là các đô th�?trực thuộc có vai trò đ�?bảo tồn, h�?tr�?khu vực đô th�?trung tâm, phát huy giá tr�?đặc sắc C�?đô và di sản văn hóa vật th�? phi vật th�?đã được T�?chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) công nhận.

T�?sau năm 2025 đến năm 2030, là thành ph�?trực thuộc Trung ương với các đơn v�?hành chính cấp huyện gồm: 03 quận (quận phía Bắc sông Hương, quận phía Nam sông Hương, quận Hương Thủy), 02 th�?xã (Hương Trà, Phong Điền) và các huyện (Phú Vang, Quảng Điền, A Lưới, huyện Phú Lộc – Nam Đông); đầu tư xây dựng đô th�?Chân Mây (gồm Khu kinh t�?Chân Mây – Lăng Cô và phần m�?rộng) đạt tiêu chí đô th�?loại III đ�?phát triển kinh t�? bảo tồn, h�?tr�?bảo tồn, phát huy giá tr�?đặc sắc c�?đô và di sản văn hóa vật th�? phi vật th�?đã được T�?chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) công nhận.

T�?sau năm 2030 đến năm 2045, thành ph�?trực thuộc Trung ương với các đơn v�?hành chính cấp huyện: 04 quận (quận phía Bắc sông Hương, quận phía Nam sông Hương, quận Hương Thủy, quận Hương Trà), 01 thành ph�?(Chân Mây), th�?xã Phong Điền và các huyện; tập trung xây dựng thành ph�?Chân Mây tr�?thành đô th�?mới, động lực phát triển kinh t�?– xã hội sau năm 2030.

T�?sau năm 2045 đến năm 2065, ổn định và nâng cao chất lượng đô th�?với mô hình khu vực đô th�?trung tâm gồm 04 quận (quận phía Bắc sông Hương, quận phía Nam sông Hương, quận Hương Thủy, quận Hương Trà); 01 thành ph�?(Chân Mây); các th�?xã và các huyện.

Bản đ�?định hướng phát triển không gian đô th�?Thừa Thiên – Hu�?theo đ�?án Quy hoạch chung đã được Th�?tướng Chính ph�?phê duyệt tại Quyết định s�?108/QĐ-TTg.

Việc thành lập 02 quận nhằm đáp ứng yêu cầu v�?đơn v�?hành chính của đô th�?trực thuộc Trung ương theo quy định tại điểm b khoản 4 Điều 1 Ngh�?quyết s�?27/2022/UBTVQH15; Các định hướng phát triển, phương án thành lập các quận, phường đã được c�?th�?hóa trong Quy hoạch tỉnh, Quy hoạch chung đô th�?Thừa Thiên – Hu�? Chương trình phát triển đô th�?và các đ�?án Quy hoạch phân khu đã được phê duyệt.

Việc phân chia 02 quận dọc theo sông Hương trên cơ s�?lịch s�?hình thành và phát triển các khu vực. Khu vực phía Bắc sông Hương là khu vực có Kinh thành Hu�? là nơi tập trung các di tích, di sản, nhà vườn… định hướng tập trung phát triển các loại hình dịch v�? du lịch sinh thái, nhà vườn gắn với bảo tồn di sản; Khu vực phía Nam sông Hương là khu vực ph�?Pháp, khu vực phát triển mới, trung tâm hành chính, chính tr�? kinh t�? văn hóa, giáo dục, y t�?#8230; Tại Quyết định s�?108/QĐ-TTg ngày 26/01/2024 của Th�?tướng Chính ph�?cũng đã định hướng phát triển khu vực trung tâm: Hướng phát triển, m�?rộng không gian ch�?yếu v�?phía biển, trục cảnh quan chính là sông Hương.

Việc thành lập các phường: Long H�? Thủy Bằng, Thuận An, Hương Phong, Dương N�?nhằm hoàn thiện không gian phát triển đô th�?liên tục lấy sông Hương làm trung tâm kéo dài t�?khu vực đồi núi phía Tây tới khu vực đầm phá và ven biển phía Đông, s�?kết nối hài hòa giữa bảo tồn và phát triển; Việc hình thành các phường này s�?giúp bảo tồn và khai thác tốt hơn các không gian cảnh quan, di tích, di sản và khai thác du lịch, phát triển kinh t�?

Phân vùng phát triển đô th�?Thừa Thiên – Hu�?

Tỉnh Thừa Thiên – Hu�?đã triển khai nhiều hành động đ�?thực hiện các định hướng của Trung ương và phát triển kinh t�?– xã hội, đô th�?của tỉnh. Qua hơn 15 năm triển khai thực hiện, tỉnh Thừa Thiên – Hu�?đã có những bước phát triển tích cực và có quá trình dài cho việc chuẩn b�?phát triển lên đô th�?trực thuộc Trung ương.

V�?công tác quy hoạch, chương trình phát triển đô th�? Hiện nay, t�?l�?ph�?kín quy hoạch chung xây dựng đô th�?toàn tỉnh đạt 100%; Quy hoạch phân khu đã được ph�?kín tại khu vực đô th�?trung tâm như: Thành ph�?Hu�? th�?xã Hương Trà, th�?xã Hương Thủy và khu vực d�?kiến thành lập phường thuộc đô th�?Phong Điền. Đã t�?chức lập và trình cấp có thẩm quyền phê duyệt nhiều đ�?án quy hoạch, chương trình phát triển đô th�?

V�?phát triển kinh t�?– xã hội: Tốc đ�?tăng trưởng bình quân giai đoạn 2009-2024 đạt trên 7%/năm. Ngành dịch v�?chiếm t�?trọng cao (chiếm trên 50% cơ cấu kinh t�?, đóng vai trò ch�?đạo trong cơ cấu kinh t�? Phát triển một s�?ngành công nghiệp s�?dụng công ngh�?cao, ch�?biến sâu, có giá tr�?xuất khẩu; nông nghiệp phát triển theo hướng phục v�?đô th�?và du lịch.

V�?nâng cấp phát triển đô th�?Hu�?và đầu tư kết cấu h�?tầng: Đã trình cấp có thẩm quyền công nhận các th�?trấn m�?rộng bao gồm: Phú Bài, T�?H�? Thuận An đạt tiêu chí đô th�?loại IV, công nhận các đô th�?loại V như: Th�?trấn Phong Điền, Sịa, Phú Lộc, Lăng Cô, Phú Đa, A Lưới, Khe Tre và các đô th�?mới: Phong An, La Sơn, Vinh Hiền, Vinh Thanh, Thanh Hà. Thành lập th�?xã Hương Trà, Hương Thủy, th�?trấn Phú Đa, điều chỉnh m�?rộng địa giới hành chính thành ph�?Hu�?

Đã ban hành nhiều văn bản quan trọng liên quan đến công tác phát triển đô th�?làm cơ s�?huy động nguồn lực đầu tư và triển khai các d�?án phát triển h�?tầng đô th�?lõi của đô th�?Thừa Thiên – Hu�? T�?l�?đô th�?hóa toàn tỉnh hiện nay đạt khoảng 58% (tăng 15% so với năm 2009). Đã hình thành chuỗi đô th�?động lực Phong Điền – Hương Trà – Thành ph�?Hu�?– Hương Thủy – Chân Mây Lăng Cô. H�?tầng k�?thuật, h�?tầng xã hội được quan tâm đầu tư đạt tiêu chuẩn đô th�?theo quy định.

Công tác bảo tồn di tích, di sản đặc biệt được quan tâm. Giai đoạn 2009-2024, thực hiện bảo quản cấp thiết, tu b�?từng phần và tu b�?hoàn nguyên trên 200 công trình, hạng mục. H�?thống di tích lịch s�? cách mạng, di tích lưu niệm Ch�?tịch H�?Chí Minh, các đền chùa, đền th�? lăng miếu, ph�?đ�? nhà vườn Hu�? các danh lam thắng cảnh, công viên… được xây dựng và đưa vào s�?dụng đã phát huy giá tr�?

Việc lên đô th�?trực thuộc Trung ương s�?giúp cho Thừa Thiên – Hu�?tạo dựng thêm vai trò, v�?th�?đồng thời phát huy các tiềm năng, lợi th�?đ�?phát triển kinh t�?– xã hội trong tương lai, đồng thời bảo tồn và phát huy các giá tr�?di sản của đất nước.

(Nguồn: Đ�?án đ�?ngh�?công nhận khu vực tỉnh Thừa Thiên – Hu�?d�?kiến thành lập thành ph�?trực thuộc Trung ương đạt tiêu chí đô th�?loại I – Viện Nhà �?và Phát triển đô th�? năm 2024)

Nguồn: //baoxaydung.com.vn